Op een oprijlaan ergens in Ede loopt een kale man naar een garage. Hij opent de deur van de garage, kijkt wat rond, doet de deur weer dicht, en loopt weer weg. Terwijl hij langs het raam loopt zwaait hij vriendelijk naar de mensen in huis die zijn groet beantwoorden met een even vriendelijk gebaar. Op het eerste gezicht niets vreemds. Maar schijn bedriegt. De man die daar liep was namelijk een inbreker. Letterlijk ‘was’. Want Evert Jansen heeft jarenlang zijn verslaving bekostigd door middel van het plegen van inbraken, maar zet tegenwoordig zijn kennis en kunde preventief in.

Ted Walker

Lachend komt Jansen vertellen wat er zojuist gebeurde. ,,Er hangt daar een briefje’’, legt hij uit. ,,Daar staat gewoon op; ‘pakketjes graag in de garage’. Ik loop de garage in, kan pakken wat ik wil, loop terug en zwaai nog even vriendelijk alsof ik de postbezorger ben. En zo makkelijk gaat het dus. Gewoon zo normaal mogelijk doen en niet twijfelen.’’ Jansen pakte uiteraard niets uit de garage maar maakte wat foto’s. ,,Ik hoop dat deze mensen vanavond aanwezig zijn op de preventieavond in het raadhuis van Ede. Die geloven hun ogen niet als ze de foto’s in mijn presentatie zien.’’ Maar zo lang hoefde hij niet te wachten. Tijdens een gesprekje bij een van de volgende huizen komt de eigenaar van de zojuist bezochte garage. Even staat de man op scherp. Maar na het tonen van de legitimatiebewijzen van de journalist en Jansen verzacht hij. De man lacht terwijl hij ook starend met zijn hand over zijn kin wrijft. ,,Tja, hij staat nu hier omdat jullie met een project bezig zijn. Maar normaal gesproken was hij natuurlijk allang weggeweest met mijn spullen’’, concludeert hij vervolgens.

BRIEFJE BIJ DE DEUR

Even verderop is het ook raak. De poort naar een achtertuin staat open. De schuur is niet op slot en in die schuur staan electrische fietsen waar de sleutel in zit. Terwijl Jansen de sleutels door de bus gooit, zegt hij lachend dat hij al wist dat hij zich over de bewoners niet veel zorgen hoefde te maken. Bij de bel hing namelijk een fel geel briefje; ‘Post NL, pakketje graag op nr 51, 53, 64, 66’. Deze mensen zijn dus niet thuis.’’

MELDING

Dan gaat de telefoon. Wijkagent en projectleider Gerben Algra hangt aan de andere kant van de lijn. Of Jansen toevallig op de Margrietlaan loopt. Ja dus. Algra checkte dit omdat er een melding van een verdachte situatie bij de meldkamer binnen was gekomen. ,,Dit is het mooiste wat kan gebeuren’’, reageert Jansen. ,,De ogen in de buurt zijn de beste beveiliging. Mensen moeten echt de politie bellen als zij verdachte situaties zien. Liever drie keer te veel dan één keer te weinig.’’

KWISPELENDE POEDEL

Drie uur lang liep Evert Jansen door de burgemeesters buurt, het Beatrixpark en de Klaphekwijk. Hij zette in achtertuinen fietsen op slot en gooide sleutelbossen, die in een aantal gevallen ook waren voorzien van huissleutels, door de brievenbus. Hij liep in achtertuinen, garages en kreeg in enkele gevallen de gelegenheid om via bijgebouwen woningen in te lopen. ,,Maar zover ga ik niet. Dan kunnen mensen echt hard schrikken. Wat nog wel mooi was, is een poedel in dat huis daar. Ik opende de achterdeur van het huis waarop het beest heel vrolijk begon te kwispelen. Ik heb maar even een foto van hem gemaakt.’’

NORMALE GELUIDEN

De Edese Fabienne Sluijs zat met haar rug naar haar achtertuin te werken toen Jansen haar erf betrad. Ze had niets door. Zelfs niet toen Jansen haar achterdeur open deed en geluid maakte toen hij een sleutelbos van de vensterbank pakte. ,,Ik hoorde het wel, maar het zijn normale geluiden’’, vertelt Sluijs. ,,Ik dacht dat mijn zoon thuis kwam die zijn sleutelbos in de vensterbank legde. Ik wilde me nog omdraaien om hem gedag te zeggen maar dacht; hij komt zo naar binnen. Bizar en echt een eye-opener. Het gemak dat ik ons en de kinderen wil bieden, een open poort en de deur open, geeft datzelfde gemak aan iemand die kwaad in de zin heeft. De poort gaat dus vanaf nu echt dicht’’, besluit zij.

VOORDEUR OP EEN KIER

De in een studentenhuis wonende Maroucha Besselsen verwachtte ook geen bezoek toen zij even een luchtje ging scheppen in het fietsenhok naast het studentenhuis waar zij woont. Ze liet de voordeur van het huis even open staan om vervolgens het afgesloten fietsenhok in te lopen. ,,Ga jij nou zelfs de deur wagenwijd voor mij open zetten’’, vraagt Jansen haar lachend om zich vervolgens voor te stellen. ,,Ik schrok wel even van hem hoor’’, vertelt Besselsen achteraf. ,,Ik ben op zich niet bang aangelegd voor inbrekers, maar dat het zo snel gaat allemaal, daar ben ik wel even van onder de indruk.’’

112

De uitkomsten van de actie geven Gerben Algra te denken. ,,Het baart mij zorgen dat Evert drie uur lang door de wijken heeft gelopen en dat er slechts één melding is binnengekomen. Via de whatsapp groepen is er zelfs niets gemeld’’, zegt hij achteraf. ,,De reactie’s van mensen ben ik dan wel weer blij mee natuurlijk. Want wat Evert ons heeft geleerd, is dat je er echt wel zelf een hand in hebt of een inbreker jouw huis uitkiest of niet. een belangrijke uitkomst is ook dat een fiets achter het huis beter op slot kan staan. Zo wordt voorkomen dat de fiets makkelijk kan worden meegenomen en dat het gilde mogelijk in het bezit komt van een huissleutel. Ik ben het ook met hem eens dat mensen laagdrempeliger mogen melden. Zeker in de whatsapp groepen. Maar ook een verdacht persoon in een wijk is al snel reden genoeg om alarmnummer 112 te bellen. Al met al was dit een leerzame dag. Ik hoop dat we hier veel mensen mee bereiken en dat we de deur voor het inbrekersgilde stevig op slot doen’’, zegt Algra tot besluit.